Hulpverleners zijn elke dag getuige van ongevallen waarbij kinderen verkeerd zijn vastgemaakt. De gevolgen voor de kleintjes kunnen vaak fataal zijn. Dus, wat moeten ouders, grootouders of zelfs taxichauffeurs doen als ze met een kind reizen? De antwoorden blijken niet zo eenvoudig te zijn en de relevante kennis is niet gemakkelijk toegankelijk.
Verzekeraar Baloise voerde dit voorjaar een crashtest met dummy’s uit om het belang van het correct gebruik van kinderzitjes te illustreren. Er werd een auto-ongeval gereconstrueerd aan de hand van een scenario dat in het hectische dagelijkse gezinsleven goed denkbaar is. Bij de botsing zat de bestuurder correct vastgemaakt, en de passagier zat met een niet-vastgemaakte baby op schoot. In het midden van de achterbank zat een zesjarige met alleen een gordel, met daarnaast een driejarige die correct vastgemaakt in een naar achteren gericht kinderzitje zat.
Doel van de crashtest is om de gevaren van het onvoldoende vastmaken van een kind te benadrukken en zo duidelijk mogelijk uit te leggen wat de veiligste manier is om met kinderen te reizen. Het risico op verwondingen is namelijk bijna drie keer zo hoog bij slecht vastgemaakte kinderen dan bij kinderen die correct in de auto vastgemaakt zitten.
De resultaten zijn schokkend. Terwijl de bestuurder dankzij de geactiveerde airbags en gordelspanners goed beschermd was, was de situatie voor de passagier en voor de baby veel ernstiger. Ondanks veiligheidsmaatregelen zoals airbags, liep de passagier ernstige verwondingen aan het bovenlichaam op. De baby liep nog ernstigere verwondingen op, door het contact tussen beide lichamen.
Het kind in het midden van de achterbank, slechts vastgemaakt met een gordel, liep ook ernstige verwondingen op door de impact, omdat de gordel zonder zitverhoger niet voldoende beschermt. Bij een crash zal het hoofd tegen de benen of tegen het interieur van de auto botsen.
De crashtest toont aan dat het gebruik van alleen een gordel voor jonge kinderen onveilig is. Aan de andere kant bleek het driejarige kind, dat in een naar achteren gericht kinderzitje zat, goed beschermd te zijn, zonder dat er acuut trauma optrad. Het hele bovenlichaam van het kind, inclusief de nek en het hoofd, werd beveiligd in het kinderzitje.
De crashtest legt de gevaren van het onvoldoende vastmaken van een kind bloot. Kinderzitjes moeten de juiste maat voor het kind zijn. Het risico dat een kind gewond raakt bij een ongeval kan sterk worden verminderd door ervoor te zorgen dat het kind correct wordt vastgemaakt. Het is aanbevolen om kinderen tot drie jaar vast te maken in een naar achteren gericht kinderzitje. Reizen met niet-vastgemaakte baby’s of kinderen op schoot kan voor beide partijen fatale verwondingen tot gevolg hebben en moet absoluut worden vermeden.
Uit cijfers van Baloise blijkt dat bij een op de dertig (1/30) auto-ongevallen met lichamelijke schade een kind (jonger dan 12 jaar) betrokken is en schade heeft geleden.
Bij correct gebruik kunnen autozitjes het risico op dodelijke verwonding met 50 % verminderen. Het risico op ernstige verwondingen zou met 30 % kunnen verminderen bij een ongeval.
In België is de lengte van het kind de bepalende factor voor het gebruik van kinderzitjes, niet de leeftijd. Kinderen onder 1,35 meter moeten verplicht in een kinderzitje worden vervoerd.
Volgens de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) zijn er verschillende redenen om kinderen altijd goed vast te klikken in een zitje dat bij hun lengte past. Die stoelen verminderen ernstige verwondingen door middel van een aangepaste hoofd- en neksteun en beschermende gordelriempjes. Vooral bij jonge kinderen die tegen de rijrichting in zitten is dit van groot belang. Ook kunnen airbags gevaarlijk zijn voor kinderen, waardoor uitschakeling van de airbags vooraan belangrijk is wanneer je een kind tegen de rijrichting voorin vervoert. Als het zitje in de rijrichting vooraan op de passagierszetel staat, raadt VSV aan om de zetel zo ver mogelijk achteruit te zetten, zodat de airbag veilig kan uitklappen.
Met duizenden kinderen die binnenkort weer dagelijks naar school worden gebracht, kunnen de juiste maatregelen ernstige verwondingen voorkomen en de reis veel veiliger maken. Ouders worden aangespoord om ervoor te zorgen dat hun kinderen altijd correct worden vastgeklikt in een passend kinderzitje.